28 maja 2015 r. – W dzień Imienin JKM-ci… Uroczyste obchody święta Orderu Św. Stanisława w źródłach epoki stanisławowskiej

Uroczystość patronalna świętego Stanisława Biskupa i Męczennika, przypadająca w dniu 8 maja, zaliczana była do tzw. dni galowych, czyli świąt związanych z królewskimi rocznicami, jak rocznica elekcji – 7 września, koronacji – 25 listopada, czy urodzin (17 stycznia). Później do tej listy dołączyły: rocznica uratowania życia królewskiego po porwaniu przez konfederatów – 4 listopada, oraz pierwsza rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja. Mimo że dzień imienin królewskich, a zarazem pamiątki ustanowienia Orderu Św. Stanisława, był doniosłym wydarzeniem w kalendarzu świąt „państwowych”, towarzyszące mu obchody przedstawiały się raczej skromnie. Przyczyną tego stanu rzeczy, szczególnie w okresie po pierwszym rozbiorze, było trudne położenie państwa. Czy jednak zawsze Stanisław August unikał ostentacji w świętowaniu swoich imienin? Dlaczego widownią szczególnie pompatycznych obchodów tego święta była prowincja, a nie stołeczne miasto? Co sprawiło, że najbardziej podniosłe i nasycone bogatą symboliką uroczystości zorganizował w 1787 r. jałmużnik orderu, prymas Michał Poniatowski? Na te oraz inne pytania, dotyczące aktów ceremonialnych związanych z dniem św. Stanisława, postara się odpowiedzieć autorka wykładu.