Mozart, Panufnik, Schubert - 28 września 2019 r.
Mozart Panufnik Schubert
28 września 2019 r.
godz. 19.00
Sala Wielka
Wykonawcy:
Daniel Stabrawa | skrzypce, dyrygent
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Program:
Wolfgang Amadeus Mozart I Koncert skrzypcowy B-dur KV 207
Andrzej Panufnik Koncert skrzypcowy
Franz Schubert V Symfonia B-dur D. 485
Symfonie Piąta i Szósta Schuberta zamykają młodzieńczy okres jego twórczości w zakresie tej formy; komponował te dzieła z myślą o wykonaniach siłami niewielkiej, na wpół amatorskiej orkiestry złożonej ze swych krewnych i przyjaciół (on sam grywał na altówce). O Symfonii B‑dur wiadomo, że zaprezentowano ją w gospodzie zwanej Schottenhoff, pod batutą Otto Hartwiga, aktywnego animatora i dyrygenta tego rodzaju wykonań. Na swą publiczną premierę czekała aż do roku 1841... Piąta jest dziełem twórcy zaledwie dziewiętnastoletniego. Mimo użycia niewielkiego zespołu kompozytor jak najlepiej wyzyskał jego możliwości – stosownie do skromnej obsady sama muzyka także jest lekka i subtelna. Doskonałe proporcje, przejrzystość, mnogość pięknych pomysłów melodycznych i oryginalność ich opracowania sprawiają, że Symfonia B-dur pozostaje bodaj najpopularniejszą z grupy jego młodzieńczych dzieł tego gatunku.
Andrzej Panufnik, wybitny polski kompozytor przebywający od lat pięćdziesiątych w Wielkiej Brytanii, wypracował własny, wysoce indywidualny styl, zwłaszcza bogaty i oryginalny język harmoniczny; zarazem z nurtem neoklasycznym łączyło go zawsze upodobanie do klarownych form, predylekcja do urodziwych melodii i brzmieniowej eufonii. Wszystkie te cechy odnaleźć można w Koncercie skrzypcowym skomponowanym na zamówienie wielkiego skrzypka Yehudiego Menuhina. Na krótko przed tym zamówieniem kompozytor – syn znakomitego lutnika Tomasza Panufnika – otrzymał cenne skrzypce swego ojca, które były wcześniej w posiadaniu Dawida Ojstracha. Wzruszony tym faktem, z tym większą radością przyjął zamówienie. „Pisząc na skrzypce, ulegałem, jak sądzę, oddziaływaniu mych dziecięcych wspomnień – zapachu drewna, z którego ojciec budował swe instrumenty, i nieustannego grania mojej matki – tak że ten utwór stał się jakąś pielgrzymką w przeszłość i nieuchronnie wypełnił się polską atmosferą [...] Zdecydowałem się, że przede wszystkim muszę wyeksponować skrzypce jako instrument o ciepłym, ekspresyjnym brzmieniu” – pisał o swym dziele. Jego walory i świetna interpretacja Menuhina przyczyniła się do szerokiego spopularyzowania Koncertu, który wszedł do repertuaru wielu skrzypków, doczekał się interesujących nagrań i wciąż należy do najpopularniejszych dzieł Andrzeja Panufnika. Prześwietny solista wieczoru i zarazem jego dyrygent, Daniel Stabrawa – pierwszy koncertmistrz Filharmoników Berlińskich, od 1995 roku kierownik i dyrygent Capelli Bydgostiensis, dopełni koncertowy program młodzieńczym, urzekającym urodą melodii i klarownością formy I Koncertem skrzypcowym Mozarta (będącym – podobnie jak Piąta Schuberta – dziełem nastoletniego geniusza).
|oprac. Piotr Maculewicz|