Chińscy mistrzowie tuszu. Tusz we współczesnej sztuce Państwa Środka

Chińscy mistrzowie tuszu. Tusz we współczesnej sztuce Państwa Środka

Galeria Wystaw Czasowych II piętra
3 września2 października 2009 r.


Organizator wystawy: Galeria Sztuki Miasta Shenzhen (Shenzhen Meishuguan), na zlecenie chińskiego Ministerstwa Kultury, przy współudziale Biura Kultury Miasta Shenzhen (Shenzhen Wenhuaju)
Komisarz organizacyjny: Anna Małecka (Zamek Królewski w Warszawie)


Ekspozycja w Zamku Królewskim w Warszawie stanowiła główny element Dni Kultury Chińskiej, obchodzonych w 2009 r., których organizatorem ze strony polskiej był Instytut Adama Mickiewicza. Wystawa powstała w wyniku prac komitetu składającego się ze słynnych chińskich ekspertów, kuratorów sztuki współczesnej i dyrektorów galerii sztuki współczesnej w Chinach. Z kilkuset wytypowanych prac wybrano ostatecznie niespełna sto. Zaprezentowano prace znanych chińskich twórców m.in.: takie sławy, jak Gu Wenda, Li Jin czy Yuan Xiaofang.

Wystawa przedstawiła dzieła inspirowane chińską tradycją malarstwa monochromatycznego (malarstwa tuszem na papierze lub jedwabiu). Najliczniej reprezentowane były prace graficzne na papierze, ale pojawiły się też rzeźby, instalacje, pokazy wideo. Ekspozycja zilustrowała przekrojowo zjawisko „sztuki tuszu” (shuimo yishu), współczesnego nurtu w sztuce chińskiej, inspirowanego tradycjami estetycznymi Państwa Środka, gdzie dawne chińskie techniki artystyczne łączą się z nowoczesnymi formami przekazu wizualnego. Powstające prace, wpisując się w ramy sztuki współczesnej, zdystansowały się od tradycyjnej sztuki chińskiej, mimo że z niej niezaprzeczalnie czerpią.

Zjawisko „sztuki tuszu” powstało w połowie lat 80. XX w., w wyniku poszukiwań przez artystów chińskich miejsca dla swych dzieł na światowej arenie sztuki współczesnej. Wówczas to wielu spośród nich zdecydowało się na niemal całkowite zerwanie z wielowiekowymi tradycjami estetycznymi Państwa Środka, podkreślając kosmopolityczny charakter swojej działalności. Jednak pewna grupa artystów zaczęła poszukiwać nowych sposobów wykorzystania elementów chińskiej tradycji. Techniki kładzenia (lawowania) tuszu, operowania plamą i ruchami pędzla, zaczerpnięte z kaligrafii, a wykorzystywane w Chinach od wieków, jak można było się przekonać, wzbogacały sztukę nowoczesną i budowały nowy, indywidualny styl, odznaczający się eksperymentalnością w warstwie technicznej i odrębnością w warstwie estetycznej.
W samych Chinach opinie na temat „sztuki tuszu” bywają podzielone. Wysokie oceny otrzymują techniczne dokonania artystów, którzy wykorzystując tusz w niezwykły sposób, nierzadko odznaczają się niedoścignioną biegłością techniczną. Uznanie budzi również próba wpisania elementów estetycznej tradycji chińskiej do słownika sztuki współczesnej, międzynarodowej w swym charakterze.

Wystawę prezentowano w wielu miastach chińskich oraz dwukrotnie w Stanach Zjednoczonych. Po zakończeniu pokazu w Polsce ekspozycja pokazywana była w Budapeszcie, Bukareszcie i Zagrzebiu.

 

Oprac. Izabela Witkowska-Martynowicz


Dzieła chińskich mistrzów tuszu były dostępne: od 3 do 30 września 2009 r. od poniedziałku do soboty w godz. 10.0018.00, w niedziele w godz. 11.0018.00 oraz 2 października 2009 r. w godz. 10.00 – 16.00.

Bilety: normalny – 10 zł; ulgowy – 5 zł, w niedziele – wstęp bezpłatny.