Litwa. Kultura i historia
Litwa. Kultura i historia
Skarbiec Wielki
19 maja – 21 czerwca 2009 r.
Wystawa Litwa. Kultura i historia, przygotowana przez Narodowe Muzeum Sztuki Litwy według koncepcji historyka sztuki, dr Ireny Vaišvilaitė miała na celu ukazanie najważniejszych etapów rozwoju państwa litewskiego. Waga obchodzonego w 2009 roku jubileuszu tysiąclecia Litwy została podkreślona faktem prezentacji ekspozycji m.in. w Austrii, Belgii, Francji, Irlandii, Islandii, Izraelu, na Łotwie, w Niemczech, Rosji, Szwajcarii, Szwecji, USA, Mołdawii oraz Białorusi. Międzynarodowa trasa wystawy została rozpoczęta w przededniu litewskiego święta, w 2008 r., a zakończona w roku 2010. Głównym zamierzeniem twórców ekspozycji było ukazanie Litwy, jako kraju o wielowiekowej tradycji i głęboko zakorzenionej państwowości. Nie bez znaczenia dla rangi jubileuszu Litwy pozostawał fakt, że w 2009 roku Wilno pełniło funkcję europejskiej stolicy kultury.
Wystawa przekrojowo zaznajamiała z kulturą i historią polityczną Litwy, poczynając od pojawienia się po raz pierwszy nazwy „Litwa” w Rocznikach Kwedlinburskich zakonu św. Serwacjusza, na odzyskaniu niepodległości oraz wstąpieniu do Unii Europejskiej i NATO kończąc. Centralną część wystawy poświęcono głównym epokom historycznym Litwy, obejmującym okres dawnego państwa litewskiego (Wielkie Księstwo Litewskie; od XVI w. wspólne państwo Polsko-Litewskie), kraju pod zaborem carskiej Rosji, odrodzenia Litwy w 1918 r., utraty państwowości oraz odzyskania niepodległości. Nowoczesna konstrukcja 30 plansz wystawowych oraz pokazy multimedialne stanowiły uzupełnienie wystawy (krajobrazy Litwy, zabytki – swoiste perły architektury, portrety wybitnych postaci, najbardziej znaczące wydarzenia itd.) i tworzyły specyficzną, zamkniętą przestrzeń ekspozycyjną, ułatwiającą prezentację kultury i historii Litwy.
Głównemu tematowi wystawy: historii politycznej państwa litewskiego, towarzyszyły wątki związane i z przemianami w sztuce, i z procesem integracji europejskiej, który już od XIII wieku wyznaczał podstawowy kierunek polityki Litwy. Dużo uwagi poświęcono wyjątkowym wartościom kultury, zrodzonej na terenie państwa litewskiego, określającym jego więź z innymi krajami europejskimi.
Ekspozycja ukazywała też związek Litwy z historycznymi wydarzeniami międzynarodowymi. Zapewne niewielu Amerykanów wie, że bohater ich wojny o niepodległość – Tadeusz Kościuszko miał litewskie korzenie, a wszystkich Europejczyków na pewno zainteresuje fakt, że Zjazd w Łucku zorganizowany przez Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda w 1429 roku, był bodaj pierwszym tak spektakularnym spotkaniem europejskich elit rządzących.
Organizatorami polskiej edycji wystawy stały się Zamek Królewski w Warszawie i Ambasada Republiki Litewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej.
Oprac. Izabela Witkowska-Martynowicz
Wystawa była czynna dla zwiedzających od poniedziałku do soboty w godz. 10.00 – 18.00, w niedziele od 11.00 do 18.00. Wstęp – na podstawie biletu na zwiedzanie Zamku.
