Europejski Dzień Ogrodów Historycznych, 26 kwietnia 2024 r.

Europejski Dzień Ogrodów Historycznych

26 kwietnia 2024 r.
 

Ogrody Zamku Królewskiego w Warszawie należą do certyfikowanego Europejskiego Szlaku Ogrodów Historycznych (European Route of Historic Gardens), w którym zrzeszonych jest obecnie 47 ogrodów z 10 krajów Europy. Sieć ERHG znajduje się pod kuratelą Rady Europy. Jednym z celów sieci jest zwiększenie uznania wartości historycznej, artystycznej i społecznej ogrodów historycznych oraz tworzenie wysokiej jakości oferty kulturalnej i turystycznej obszarów, w których położone są obiekty.

Obchodzony 26 kwietnia Europejski Dzień Ogrodów Historycznych przypomina o roli i miejscu ogrodów w kształtowaniu tożsamości społecznej. Jego celem jest także przybliżenie historii i ciekawostek związanych z miejscem, a także umożliwienie lepszego poznania go i nawiązania z nim osobistego, emocjonalnego kontaktu. 

Z okazji obchodów EDOH Ogrody Zamku Królewskiego otwierają po zimowej przerwie Ogród Górny oraz zapraszają na spacery edukacyjne Barwny świat ogrodów zamkowych z edukatorką przyrodniczą i architektką krajobrazu Darią Szarejko-Worobiej. Daria jest absolwentką Katedry Sztuki Krajobrazu SGGW, projektantką ogrodów, prowadzi także warsztaty dla dzieci i dorosłych o projektowaniu i ogrodach. Jest koordynatorką ogrodów społecznych w Warszawie, autorką publikacji naukowych o tematyce krajobrazowej, tożsamości i pamięci. Spacery odbędą się  w dniach 27-28 kwietnia o godz. 13.00

Do obchodów Europejskiego Dnia Ogrodów Historycznych włącza się po raz pierwszy Muzeum Łazienki Królewskie i Zarząd Zieleni Miasta Stołecznego Warszawy, zapraszając na spacery:

• Muzeum Łazienki Królewskie  – spacer pt. Historyczne ogrody u progu nowych stuleci: 350 lecie Łazienek w sobotę 27 kwietnia o godz. 10.00 poprowadzi Beata Kańska – kierowniczka Ogrodów.  Zbiórka na tarasie widokowym Zamku Ujazdowskiego od strony Kanału Piaseczyńskiego.

• Zarząd Zieleni Miasta Stołecznego Warszawy zaprasza do Ogrodu Saskiego w niedzielę 28 kwietnia na godz. 11:00 na Spacer po Saskim – trzy stulecia Ogrodu, który poprowadzi p. Magdalena Frydrych, ogrodniczka i ekspertka ZZW.  Początek spotkania na skwerze ks. Jana Twardowskiego przy Krakowskim Przedmieściu przy tablicy pamiątkowej płaskorzeźbie Oś Saska. Obowiązują zapisy: warszawawkwiatach@zzw.waw.pl

Ogrody Zamkowe mogą poszczycić się ciekawą, lecz jednocześnie skomplikowaną historią, która ściśle wiąże się z losami Polski, Warszawy i samego Zamku – siedziby królów, a w okresie międzywojennym – władz państwa.

Ogrody składają się z dwóch części – górnej, najstarszej (jej początki datuje się na XV wiek), położonej tuż przy budowli Zamku na stromej skarpie poprzecinanej diagonalnymi ścieżkami, i dolnej – leżącej u stóp skarpy i otwierającej się na Wisłę.

Obie części ogrodu stanowią spójną kompozycyjnie całość i stanowią znakomitą oprawę dla rokokowej elewacji Zamku od strony Wisły. 

Kompozycja ogrodu i poszczególne jego elementy czerpią z różnych historycznych stylów. Do baroku nawiązują stylizowane bukszpanowe rabaty w Ogrodzie Górnym, grabowe boskiety Ogrodu Dolnego (z których 62 sztuki to relikty z 1937 roku) czy trawiasty wgłębnik. Z kolei geometryczny, diagonalny układ ścieżek na skarpie wywodzi się z klasycyzmu I połowy XIX w. i okresu powstania Arkad Kubickiego. Mamy tu także przedwojenny modernizm z fontanną w stylu art deco i bylinowymi rabatami okalającymi trawiasty wgłębnik oraz kamienne wazy – zgodnie z przedwojennym projektem z lat 30. ubiegłego wieku.  

Ogrody zostały odtworzone po latach niebytu i stały się zwieńczeniem procesu odbudowy Zamku Królewskiego po wojennym zniszczeniu. Ogród Górny otwarto w 2015 roku, a Dolny w 2019 r. Tworzą nie tylko oprawę dla fasady Zamku, łącząc go z otaczającym krajobrazem miasta – są także rozszerzeniem ekspozycji muzealnej – odbywają się tu wystawy i wydarzenia kulturalne, a zmieniająca się szata roślinna sama w sobie stanowi żywą scenografię.

Burzliwa historia Ogrodów Zamku i determinacja osób zmierzających do ich odbudowy zwieńczone zostały sukcesem. Odtworzone Ogrody są świadectwem i przykładem dla wszystkich, którzy tracą swoje historyczne obiekty w wyniku kataklizmów czy wojen. Odbudowa Zamku Królewskiego wraz Ogrodami jest także symbolem siły i tożsamości narodu polskiego. 

Dziś historia splata się w Ogrodach z nowoczesnymi rozwiązaniami i technologiami, które pomagają utrzymać zieleń w odpowiedniej kondycji i jakości, co jest niezbędne w obiekcie, który nie jest zwykłym miejskim parkiem otwartym dla publiczności, tylko ogrodem reprezentacyjnym będącym częścią Muzeum – Rezydencji Królów i Rzeczpospolitej.