Zmienność Fortuny. Alegorie Hermana Hana
7 lutego–23 kwietnia 2023 r.
Galeria Arcydzieł
Wystawa dostępna na podstawie biletu do Galerii Arcydzieł
Kup bilet
Po raz pierwszy w historii można w Warszawie podziwiać dzieła jednego z najsłynniejszych malarzy gdańskich epoki nowożytnej w ramach samodzielnej wystawy. W Zamku Królewskim w Warszawie prezentowane są wczesne obrazy i rysunki Hermana Hana, zarówno w formie, jak i treści nietypowe dla jego późniejszej drogi twórczej, którą wyznaczało wielkoformatowe malarstwo sakralne.
Działający w początkach XVII wieku w Gdańsku Herman Han (1580–1628) znany jest głównie jako twórca arcydzieła Koronacja Najświętszej Marii Panny, zdobiącego ołtarz Bazyliki katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie. Nie mniej doskonałą realizacją jest Koronacja Madonny, znajdująca się w lewym bocznym ołtarzu Archikatedry Oliwskiej (w obu świątyniach można znaleźć także inne prace artysty). Jednak pełne maestrii i rozmachu przedstawienia sakralne w duchu kontrreformacyjnym to nie jedyne, co wyszło spod pędzla gdańskiego mistrza, cieszącego się tytułem malarza królewskiego.
Wystawa w Zamku Królewskim w Warszawie przybliża mniej znane oblicze artysty. Pochodzące z polskich oraz zagranicznych zbiorów dzieła malarskie i rysunkowe o tematyce świeckiej, alegorycznej, a także portrety, pokazują wszechstronność artystyczną i intelektualną Hermana Hana, w istotny sposób uzupełniając także obraz epoki, w której tworzył.
Wśród prezentowanych obiektów znajdują się nowe nabytki Fundacji Teresy Sahakian: Alegoria porządku świata, Alegoria bogactwa i Alegoria pokory. Wyrafinowane od strony materii malarskiej, bogate w szczegóły obrazy są nośnikami alegorycznych, propagujących cnoty obywatelskie treści. Uczą, że niekontrolowane namiętności prowadzą do rozczarowania, a odwieczny krąg pychy i wojny przełamać mogą jedynie pokora i umiarkowanie. Przesłanie to można by podsumować maksymą zaczerpniętą z inskrypcji na rycinie, która posłużyła za wzór jednego z obrazów Hana:
Z majątku rodzi się przeważnie pycha, gdyż niewielu ludziom znany
jest właściwy użytek z przemijających bogactw.
Istotnym tematem wystawy jest także sam historyczny Gdańsk – największa ówcześnie metropolia Europy Środkowo-Wschodniej, kosmopolityczne centrum handlu, w tym obrotu dziełami sztuki, znajdujące się u szczytu potęgi i promieniujące kulturowo na całą Rzeczpospolitą.
Wystawie towarzyszą:
